Ajmo Negde

Manastir Ravanica je manastir srpske Pravoslavne crkve, koji se nalazi u podnožju Kučajskih planina, neposredno pored mesta Senje kod Ćuprije. Ravanica je jedan od najznačajnih spomenika srpske istorije, jer kao zadužbina kneza Lazara, koji je poginuo u bici na Kosovu, na Vidovdan 28.juna 1389. godine, svedoči o istoriji progona srpskog naroda koji se desio posle ovog događaja. U njoj se nalaze mošti kneza Lazara,

koji je posle pogibije sahranjen u crkvi Svetog Spasa u Prištini, a 1391. godine prenet u Ravanicu. Nakon izmeštanja njegovih moštiju, usled najezde Turaka i ratova, septembra 1989. godine, najzad posle 600 godina, mošti kneza Lazara su vraćene u njegovu zadužbinu - manastir Ravanicu. U Ravanici se nalazi još i  grob prepodobnog Romila Ravaničkog, podvižnika iz grupe Sinajita koji su u Srbiju došli u vreme Lazarevo.

Južno od crkve je grob Cincar Janka Popovića, rodom iz Ohrida, koji je u Srbiju došao 1800. godine, učestvovao u Prvom ustanku i postao vojvoda. Putujući 1833. godine iz Šapca za Aleksinačku banju, umro je u Ćupriji i ovde sahranjen.

Nijedan manastir nije toliko opevan u našim narodnim pesmama kao Ravanica, što je još jedan dokaz o značaju ovog objekta za istoriju Srbije. Manastir je dobio ime po rečici Ravanici koja se kod Ćuprije uliva u Veliku Moravu.

Ovaj manastir u vreme izgradnje 1375-1377. godine nosi ime Ravno. Crkva u manastiru je posvećena Vaznesenju Gospodnjem i ograđena je čvrstim odbrambenim zidom sa sedam kula. Oslikavanje crkve završeno je samo nekoliko godina pred Kosovsku bitku. Iako kompletno zavrsena crkva je dozivela prepravke u kompozicijama gde se naknadno doslikala Lazareva pogibija, gde se pored samog kneza nalaze i knjeginja Milica i njihovi sinovi Stefan i Vuk.

Po svojim arhitektonskim obeležjima ravanička crkva predstavlja početak moravske škole. Crkva predstavlja originalno arhitektonsko rešenje nastalo spajanjem svetogorske tradicije trolisne osnove i modela upisanog krsta sa pet kupola, odomaćenog u vreme kralja Milutina. Trolisna osnova je postala uzor u daljem razvoju prostorne koncepcije hramova.

Crkva je zidana naizmeničnim redovima kamena i opeke, ukrašena je keramoplastičnim dekorativnim elementima i bogatom reljefnom plastikom. Na freskama, koje su ostale očuvane u oltarskom i glavnom unutrašnjem prostoru crkve, zapažaju se izvesne novine vezane za šeme u izboru tema i ciklusa (Veliki praznici, Hristova stradanja, Čuda i parabole), koje će postati pravilo u oslikavanju potonjih hramova Moravske Srbije.

U kupolama su freske Hrista, Bogorodice, Anđela i proroka, u oltaru su predstave Hristovog stradanja i ovaplođenja, dok su u naosu ciklusi Velikih praznika, Čuda i jevanđelskih pripovesti kao i sveti ratnici i monasi. Kao značajno središte duhovnog, kulturnog, književnog i umetničkog života Ravanica je uticala na nastanak više crkava i manastira, među kojima se ističu obližnji manastir Sisojevac i crkve u Petruškoj oblasti.

Do danas su sačuvane tri kule i deo severnog bedema, ali je za potrebe odbrane manastira podignutog u dolini sigurno bilo neophodno veliko i jako utvrđenje. U starim izvorima se pominje da je manastirska utvrda imala 7 pirgova, dok je jedan putopisac 1568. godine video svega 4 očuvane kule.

U prvoj polovini 19. veka, 1829. godine, je unutar manastirskog kompleksa još uvek postojala velika trpezarija iz srednjeg veka, ali nje danas više nema a na njenim temeljima podignut je stari konak 1849-1850, zahvaljujući ruskoj pomoći.

Novi konak sa trpezarijom, podignut je 1992-1993, zahvaljujući pomoći Resavske banke, Skupštine Opštine Ćuprija i drugih. Ravanica je postojala kao muški opštežiteljni manastir sve do 1946. godine. Tada je pretvorena u ženski manastir, i u njega se uselila igumanija Efimija sa 25 sestara. Sestrinstvo drži najstrožiji manastirski tipik.Galeriju slika možete pogledati ovde.