Ajmo Negde

Manastir Manasija Ili ranije poznat kao Resava, jedan je od najznačajnijih spomenika srpske srednjevekovne kulture i svakako najznačajnija građevina Moravske škole. Ktitor manastira je despot Stefan Lazarević, poznat i kao Stefan Visoki, koji je sagradio ovaj manastir između 1407. godine i 1418. godine. Manastir je nakon osnivanja postao kulturni centar despotovine. U njemu se nalazila "Resavska škola" poznata radionica za prepisivanje knjiga.

Resavska škola čiji se ostaci mogu videti i danas, imala je svoj značaj i posle pada despotovine, kroz ceo XV i XVI vek, gde su pored prepisivanja knjige bile i prevođene. Manasirski kompleks obuhvata crkvu Svete Trojice, velike trpezarije, odnosno "škole"(teško oštećena, nalazi se južno od crkve), tvrđave sa 11 kula od kojih je najveća „Despotova kula“ ili „Donžon“ (severno od crkve), i konaci u kojima borave monahinje.

U toku turske okupacije koja je trajala više vekova, manastir je više puta bio paljen, pustošen i razaran. Sa crkve je bio skinut i odnet olovni krov, tako da su freske koje se nalaze unutar crkve više od jednog veka bile izložene atmosferskim uticajima, pa je kao zbog toga više od dve trećine fresaka nepovratno propalo.

U XVIII veku priprata, odnosno zapadni deo crkve prilikom jedne eksplozije biva teško oštećena, tako da priprata koju danas možemo videti, dozidana je naknadno. Pod u priprati i pored eksplozije u urušavanja ostaje netaknut, tako da i danas možemo videti mozaik od krupnog raznobojnog kamenja.

Živopis Manasije, iako veoma teško oštećena, spada u red najvećeg dometa srednjovekovnog slikarstva. Od fresaka koje su očuvane, najzanimljivija je freska ktitora, na zapadnom zidu glavnog dela crkve, na kojoj despot Stefan drži u jednoj ruci povelju a u drugoj model manastira. Na toj fresci je on u vladarskim odorama sa vladarskim insignijama.

Na južnom i severnom zidu - u pevnicama - očuvani su veličanstveni likovi svetih ratnika. U gornjim zonama pevnica naslikane su scene iz života Gospoda Hrista i ilustrovane Njegove priče iz Jevanđelja. U glavnom kubetu su predstavljeni starozavetni proroci.

U oltaru je naslikano Pričešće apostola i Povorka svetih otaca, među kojima je (poslednji u redu prema severu) prvi srpski arhiepiskop - sveti Sava. Na stubovima su dobro očuvani medaljoni sa poprsjima svetitelja, kao lik svetog arhanđela Mihaila (na južnom) i svetog Petra Aleksandrijskog (na severnom stubu).

Zabeleženo je da je stradala 1439, 1456, 1476, i 1734, ali je i obnavljana 1735, 1806, 1810, i 1845. godine. Zavod za zaštitu spomenika kulture SR Srbije je 1956. godine uradio obimne konzervatorsko-restauratorske radove uključujući i čišćenje i konzervaciju fresaka. Obnova i restauracija manastira Manasije traje i danas.

Uz velike napore Republike Srbije, koja ulaže sredstva, sada su vidljivi delovi trvđave koji su obnovljeni. Očekuje se da kompletna obnova manastira Manasije bude završena na dan njenog prvobitnog završetka 2. avguta 2018. godine. Manasija je ženski manastir. Galeriju slika možete pogledati ovde.